પ્રગતિશીલ ખેડૂતે ગરમ આબોહવાવાળા જિલ્લા હમીરપુરમાં કેસરની ખેતી કરીને ખેડૂતોની અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત કરવાનો નવો માર્ગ બતાવ્યો છે. સબ-ડિવિઝન બરસરના બડીતર ગામમાં રહેતા ખેડૂત સુભાષે પોતાના ખર્ચે લગભગ 30 હજાર ખર્ચીને કેસરની ખેતી કરી અને તેમાંથી લગભગ સાડા ત્રણ લાખ રૂપિયાની કમાણી કરી.
કેસરની ખેતી સામાન્ય રીતે ઠંડા અને બરફવાળા વિસ્તારોમાં થાય છે. જમ્મુ-કાશ્મીરની આબોહવા કેસર માટે સૌથી યોગ્ય માનવામાં આવે છે, પરંતુ ગરમ આબોહવાવાળા હમીરપુર જિલ્લામાં કેસરની ખેતી કરીને કૃષિ વિભાગને વિચારવા મજબૂર કરી દીધા છે. લોકોનું કહેવું છે કે ખેતીવાડી વિભાગના તજજ્ઞો માટી અને આબોહવા તપાસ સહિત જરૂરી સંશોધન કરે તો કેસર જિલ્લાના અન્ય ખેડૂતો માટે પણ અર્થતંત્રનું મુખ્ય સાધન સાબિત થઈ શકે છે.
ખેડૂત સુભાષે જણાવ્યું કે તેણે ગયા વર્ષે અડધો કિલો કેસરના બીજ લગભગ 30 હજાર રૂપિયામાં ખરીદ્યા હતા. જ્યારે આમાંથી પાક તૈયાર થયો ત્યારે તેણે તેમાંથી લગભગ સાડા ત્રણ લાખ રૂપિયાની કમાણી કરી છે. તેનાથી પ્રોત્સાહિત થઈને તેણે હવે બે કનાલ જમીનમાં તેને ઉગાડ્યું છે. આ ખેતી શિયાળાની ઋતુમાં કરવામાં આવે છે. કેસરની માંગ એટલી વધારે છે કે લોકો તેને ઘરે-ઘરે ખરીદી કરે છે. કેસરનો ઉપયોગ દવા તરીકે પણ થાય છે.
આ માટે કૃષિ વિભાગે તેમને બહુ મદદ કરી ન હતી. પોતે નાણાકીય જોખમ ઉઠાવીને આ ટ્રાયલ સફળ સાબિત થઈ છે. આ અંગે ડેવલપમેન્ટ બ્લોક બિજરીના કૃષિ વિસ્તરણ અધિકારી હેમરાજ શર્માએ જણાવ્યું હતું કે વિભાગ આ ખેડૂતોને શક્ય તેટલી મદદ કરશે. તેમને સબસીડી પર સ્પ્રે પંપ અને દવાઓ આપવામાં આવશે.
કેસર ના ફાયદા
કેસર ત્વચાથી લઈને શરીરની સુંદરતા સુધીની અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. કેસરની અસર ગરમ હોય છે, તેથી ઘણા નિષ્ણાતો શિયાળામાં કેસરનું સેવન કરવાની ભલામણ કરે છે. કેસરમાં ઘણા પ્રકારના પોષક તત્વો જોવા મળે છે, જેમાં આયર્ન, કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ, ફોસ્ફરસ, થાઈમીન, ફોલેટ વગેરે મુખ્ય છે.
