હ્રદય રોગઃ ભારતમાં હૃદયરોગના દર્દીઓની સંખ્યા ઘણી વધારે છે અને આજકાલ આ રોગ યુવાનોમાં પણ ફેલાઈ રહ્યો છે, પરંતુ ઘણી વખત ફિટ લોકો પણ તેનો શિકાર બની રહ્યા છે.
છેલ્લા કેટલાક સમયથી હાર્ટ એટેકના કારણે ઘણી જાણીતી હસ્તીઓએ પોતાનો જીવ ગુમાવ્યો છે, જેમાં સિદ્ધાર્થ શુક્લા, પુનીત રાજકુમાર અને સિંગર કે.કે. જો તમારી આસપાસ કોઈ વ્યક્તિને અચાનક હાર્ટ એટેક આવે છે, તો આવી સ્થિતિમાં શું કરવું યોગ્ય છે જેનાથી તેનો જીવ બચી શકે, ચાલો આ વિશે વિગતવાર જાણીએ.
હાર્ટ એટેક શું કહેવાય?
જ્યારે આપણી ધમનીઓમાં લોહીના પુરવઠામાં અચાનક અવરોધ આવે છે, ત્યારે આ સ્થિતિને હાર્ટ એટેક કહેવામાં આવે છે. આ અવરોધ વાસ્તવમાં કોરોનરી ધમનીમાં લોહીના ગંઠાઈ જવાને કારણે થાય છે. જેના કારણે હૃદયમાં લોહીનો પુરવઠો બંધ થઈ જાય છે અને છાતીમાં ભારે દુખાવો થાય છે.
હાર્ટ એટેક પછી શું કરવું?
સિંગર કેકેનું પોસ્ટમોર્ટમ કરનાર ડૉક્ટરે જણાવ્યું હતું કે તેમના હૃદયની ધમનીઓમાં ઘણા બ્લોકેજ છે અને જો તેમને સમયસર CPR આપવામાં આવે તો તેમનો જીવ બચી શક્યો હોત. હાર્ટ એટેકના કિસ્સામાં, દર્દીને તાત્કાલિક હોસ્પિટલમાં લઈ જવો જોઈએ, જો નજીકમાં તબીબી સહાય ઉપલબ્ધ ન હોય, તો દર્દીને CRP આપવાનું શરૂ કરો.
આખરે CPR શું છે?
સીપીઆરને વાસ્તવમાં કાર્ડિયોપલ્મોનરી રિસુસિટેશન કહેવામાં આવે છે, જેમાં બેભાન દર્દીની છાતી પર દબાણ લાદવામાં આવે છે અને કૃત્રિમ શ્વાસોચ્છવાસ આપવામાં આવે છે, જેથી ફેફસામાં ઓક્સિજનની કમી ન થાય. આની મદદથી હાર્ટ એટેક અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફની સ્થિતિમાં વ્યક્તિનો જીવ બચાવી શકાય છે. CPR ને કટોકટીની સ્થિતિમાં આપવામાં આવતી તબીબી ઉપચાર તરીકે ગણવામાં આવે છે. આ એક અજમાવી-પરીક્ષણ કરેલ પદ્ધતિ છે જેણે એવા લોકોના જીવન બચાવ્યા છે જેમને વારંવાર શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થાય છે.
એન્જીયોપ્લાસ્ટી જીવન બચાવશે
એન્જીયોપ્લાસ્ટી અથવા બાયપાસ સર્જરી સામાન્ય રીતે હાર્ટ એટેકના દર્દીઓ માટે કરવામાં આવે છે. આ કાર્ડિયોલોજીની એક પ્રક્રિયા છે જેમાં હૃદયના સ્નાયુઓને લોહી પહોંચાડતી ધમનીઓના બ્લોકેજને દૂર કરીને ખોલવામાં આવે છે. ઘણા કિસ્સાઓમાં, દર્દીઓની કોરોનરી ધમનીઓમાં સ્ટેન્ટ પણ નાખવામાં આવે છે જેથી લોહીના પ્રવાહમાં કોઈ સમસ્યા ન આવે.
