સાંભળવાની ખોટ: ઈયરફોન પર સંગીત કેટલો સમય સાંભળવાથી તમે બહેરા થઈ શકો છો? અભ્યાસમાં ચોંકાવનારો ખુલાસો
હેડફોન અને સાંભળવાની ખોટ: મોટા અવાજ એટલે કે ધ્વનિ પ્રદૂષણને કારણે આજે સમગ્ર વિશ્વમાં સાંભળવાની સમસ્યા ગંભીર સમસ્યા બની ગઈ છે.
ડોક્ટર્સ દ્વારા કરવામાં આવેલા એક અભ્યાસ અનુસાર યુવાનોમાં સાંભળવાની સમસ્યા વધવાનું કારણ આશ્ચર્યજનક છે. આ મુજબ દરરોજ બે કલાક ઈયરફોનનો ઉપયોગ ઘાતક સાબિત થઈ શકે છે.
ઇયરફોનનો ઉપયોગ કરવાની આડ અસરો: અવાજનું પ્રદૂષણ એ એક ધીમા ઝેર છે, જે લોકોને ધીમે ધીમે બહેરા બનાવી રહ્યું છે (ઇયરફોન તમને બહેરા બનાવી શકે છે). આ સમસ્યાનો સૌથી મોટો ભોગ એવા લોકો છે જેઓ ગીતો સાંભળવાના કે ઈયરફોન લગાવીને વાત કરવાના શોખીન છે. વાસ્તવમાં, આવા લોકોને રોજેરોજ હેડફોન કે ઈયરફોનથી થતા નુકસાન વિશે કોઈ જ ખ્યાલ નથી હોતો. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ઇયરફોન અને ઇયર બડ્સનો ઉપયોગ કરવાનું ચલણ ઝડપથી વધ્યું છે. તેવી જ રીતે, સમાજના એક વર્ગમાં પણ ઉચ્ચ વોલ્યુમમાં સંગીત સાંભળવાનું ચલણ વધ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, આજે અમે તમારા કાનની સુરક્ષા વિશે એટલે કે સાંભળવાની સમસ્યા વિશે વાત કરીશું, જે આજે એક ગંભીર સમસ્યા બની ગઈ છે.
ચંદીગઢ પીજીઆઈના ઈએનટી વિભાગના અભ્યાસ અહેવાલ મુજબ સ્પીચ એન્ડ હિયરિંગ યુનિટના ડોક્ટરોએ ચોંકાવનારો ખુલાસો કર્યો છે. 35 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના યુવાનોમાં સાંભળવાની ખોટને લગતી વધુ ફરિયાદો જોવા મળે છે, જ્યારે લગભગ પાંચથી દસ વર્ષ પહેલાં 45 થી 55 વર્ષની વયના લોકો સાંભળવાની ખોટને લગતી સમસ્યાઓ સાથે આવતા હતા.
દરરોજ 2 કલાક ઇયરફોનનો ઉપયોગ કરવો જોખમી છે
આ રિપોર્ટ અનુસાર 80 ડેસિબલથી ઉપરનો અવાજ જીવલેણ છે. તે જ સમયે, 24 કલાકમાં 2 કલાક ઇયરફોન પર ગીતો સાંભળવું જોખમી બની શકે છે. આ સંશોધન મુજબ જે યુવાનો રોજના બે કલાકથી વધુ ઉંચા અવાજમાં હેડફોન લગાવીને ગીતો સાંભળે છે, તેમની સાંભળવાની ક્ષમતા ઝડપથી ઘટી છે. ડોક્ટરોનું કહેવું છે કે મોટા અવાજની સીધી અસર માણસની સાંભળવાની ક્ષમતા પર પડે છે. ઘણા યુવાનો મોટે ભાગે 90 થી 100 ડેસિબલના અવાજમાં ગીતો સાંભળે છે. તે જ સમયે, રિપોર્ટમાં, દિવસમાં બે કલાકથી વધુ ઇયરફોનનો ઉપયોગ ન કરવાની સલાહ આપવામાં આવી છે.
આંકડા શું કહે છે અને બહેરા થવાનું જોખમ
વર્ષ 2020માં પ્રકાશિત ઈન્ડિયન મેડિકલ રિસર્ચ (IMR)ના એક અભ્યાસ રિપોર્ટ અનુસાર ભારતમાં દર 12માંથી 1 વ્યક્તિને સાંભળવાની કોઈને કોઈ સમસ્યા છે. તે જ સમયે, દેશની લગભગ 6.5 ટકા વસ્તી સાંભળવાની ખોટથી પીડિત છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમારી આસપાસ અવાજ, હંગામોનું સ્તર 90-95 ડેસિબલ હોય, તો સાંભળવામાં સમસ્યા થઈ શકે છે. તે જ સમયે, જ્યારે આ સ્તર 125 ડેસિબલ સુધી પહોંચે છે, ત્યારે કાનમાં દુખાવો શરૂ થાય છે અને જો આ અવાજનું સ્તર 140 ડેસિબલ સુધી પહોંચે છે, તો વ્યક્તિ બહેરા થઈ શકે છે.
ઘાતક અવાજ પ્રદૂષણ
લગ્નમાં વપરાતી સાઉન્ડ સિસ્ટમ અને ડીજેના અવાજ જેવો લાઉડ સાઉન્ડ જીવલેણ બની ગયો છે. બિહારના સીતામઢીમાં સ્ટેજ પર ડીજેના જોરદાર અવાજને કારણે એક વરરાજાને હાર્ટ એટેક આવ્યો અને ડોક્ટરોએ તેને મૃત જાહેર કર્યો. પ્રત્યક્ષદર્શીઓના જણાવ્યા અનુસાર, વરરાજાને કાન ફાટવાના અવાજની ફરિયાદ હતી. તેણે ના પાડી, છતાં ડીજેનો અવાજ ઓછો થયો નહીં એટલે આ ઘટના બની. આ કેસ સિવાય દેશભરમાં એરપોર્ટની નજીક રહેતા લોકોમાં બેચેની, અનિદ્રા અને હાઈપરટેન્શનની ફરિયાદો વધી છે. લક્ષણો વિશે વાત કરીએ તો, મોટા અવાજને કારણે લોકોના કાન વાગી રહ્યા છે. તેની સાંભળવાની ક્ષમતા ઘટી ગઈ છે. તે જ સમયે, કાનમાં દુખાવો અને અવરોધ સાથે, કેટલાક લોકોના કાનમાં સીટીઓનો અવાજ સંભળાય છે.
