ભારતની ગતિથી આખી દુનિયા સ્તબ્ધ છે. જ્યાં ચીન, અમેરિકા અને યુરોપીયન દેશો તેમની અર્થવ્યવસ્થાને સંચાલિત કરવા માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે, ત્યાં કોઈ વિશ્વાસ કરી શકતું નથી. બીજી તરફ, વિશ્વમાં સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ મોટા દેશોની તુલનામાં આર્થિક વૃદ્ધિની દ્રષ્ટિએ સૌથી આગળ છે.
તે વૈશ્વિક અર્થતંત્રનું એન્જિન પણ રહે છે. બીજી તરફ ચીનની અર્થવ્યવસ્થા સતત પાટા પરથી ઉતરી રહી છે. અમેરિકા સમક્ષ અનેક પ્રકારની ચિંતાઓ તોળાઈ રહી છે.
યુરોપિયન દેશોની અર્થવ્યવસ્થા પણ ડગમગી રહી છે. જર્મની તેનું જીવંત ઉદાહરણ છે. આ બધી બાબતો એટલા માટે થઈ રહી છે કારણ કે વિશ્વની સૌથી મોટી આર્થિક એજન્સીઓ પૈકીની એક ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડે ભારતના આર્થિક વિકાસના અનુમાનમાં સુધારો કર્યો છે. ચાલો તમને એ પણ જણાવીએ કે IMFએ કયા પ્રકારના આંકડા રજૂ કર્યા છે.
IMF એ રિપોર્ટ જાહેર કર્યો
ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) એ મંગળવારે કહ્યું કે ભારતનો આર્થિક વિકાસ દર મજબૂત રહેવાની અપેક્ષા છે અને તે 2024 અને 2025માં 6.5 ટકા રહેવાની સંભાવના છે. વર્લ્ડ ઇકોનોમિક આઉટલુક પરના તાજેતરના અહેવાલમાં, IMFએ 2024માં વૈશ્વિક અર્થતંત્ર દર 3.1 ટકા અને 2025માં 3.2 ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો છે. રિપોર્ટ અનુસાર, ચીનનો આર્થિક વિકાસ દર 2024માં 4.6 ટકા અને 2025માં 4.1 ટકા રહેવાની શક્યતા છે. ઓક્ટોબર 2023ના અંદાજની સરખામણીમાં વૃદ્ધિ દરમાં 0.4 ટકાનો વધારો થયો છે.
ભારતનો દૃષ્ટિકોણ સુધર્યો
IMFએ કહ્યું કે ભારતનો આર્થિક વિકાસ મજબૂત છે અને તે 2024 અને 2025માં 6.5 ટકા રહેવાની ધારણા છે. જે ગયા વર્ષે ઓક્ટોબરમાં અપાયેલા અંદાજ કરતાં 0.2 ટકા વધુ છે. IMF રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે ભારત ઉભરતી અર્થવ્યવસ્થાઓમાં સૌથી ઝડપી આર્થિક વૃદ્ધિ દર હાંસલ કરનાર દેશ છે. IMFના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી પિયર-ઓલિવિયર ગૌરીનચાસે એક બ્લોગમાં લખ્યું છે કે મોંઘવારી દરમાં સતત ઘટાડો અને વૃદ્ધિ દરમાં વૃદ્ધિ સાથે વૈશ્વિક અર્થતંત્ર હવે સોફ્ટ લેન્ડિંગ એટલે કે ચક્રીય મંદીમાંથી બહાર આવવાના માર્ગ પર છે. પરંતુ વિસ્તરણની ગતિ ધીમી રહે છે અને આગળ જતાં સમસ્યાઓ ચાલુ રહી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે ઘણી અર્થવ્યવસ્થાઓ તાકાત બતાવી રહી છે. બ્રાઝિલ, ભારત અને દક્ષિણ પૂર્વ એશિયાની મુખ્ય અર્થવ્યવસ્થાઓમાં વિકાસ દર ઝડપી થઈ રહ્યો છે.
આરબીઆઈનો શું અંદાજ છે?
જો કે દેશની અર્થવ્યવસ્થાને લઈને આરબીઆઈનો નવો અંદાજ ફેબ્રુઆરીના પ્રથમ સપ્તાહમાં આવશે, પરંતુ ડિસેમ્બર મહિનામાં આરબીઆઈએ ચાલુ નાણાકીય વર્ષ માટે આર્થિક દૃષ્ટિકોણ વધાર્યો હતો. આરબીઆઈએ ડિસેમ્બરની પોલિસી મીટિંગ બાદ કહ્યું હતું કે દેશની વૃદ્ધિ 7 ટકા રહી શકે છે. જ્યારે અગાઉ આ અંદાજ 6.5 ટકા હતો. જ્યાં નાણાકીય વર્ષ 2025ના પહેલા ક્વાર્ટરમાં આ આંકડો 6.7 ટકા, બીજા ક્વાર્ટરમાં 6.5 ટકા અને 6.4 ટકા હોઈ શકે છે. ફેબ્રુઆરીમાં યોજાનારી બેઠકમાં RBI MPC સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ 2025 માટે આર્થિક વૃદ્ધિની જાહેરાત કરી શકે છે.
બીજા ક્વાર્ટરના આંકડા શું હતા?
બીજા ક્વાર્ટરના જીડીપીના આંકડાઓ વિશે વાત કરીએ તો તમામ અંદાજો ખોરવાઈ ગયા હતા. જેના કારણે RBIએ પણ પોતાનો અંદાજ બદલવો પડ્યો. એનએસઓ ડેટા અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2024 ના બીજા ક્વાર્ટરમાં ભારતનો વાસ્તવિક જીડીપી 7.6 ટકા જોવા મળ્યો હતો. જ્યારે પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં આ આંકડો 7.8 ટકા જોવા મળ્યો હતો. હકીકતમાં, બીજા ક્વાર્ટરમાં આવા આંકડા આવવાની કોઈ અપેક્ષા નહોતી.
સરકારી અંદાજ
બીજી તરફ, તેણે ચાલુ નાણાકીય વર્ષ માટે જાન્યુઆરી મહિનામાં તેનો વિકાસ અંદાજ જાહેર કર્યો છે. NSOના રિપોર્ટ અનુસાર ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં દેશની આર્થિક વૃદ્ધિ 7.3 ટકા રહી શકે છે. સરકારનો આ પહેલો એડવાન્સ અંદાજ છે. ખાસ વાત એ છે કે નાણાકીય વર્ષ 2023માં ભારતનો વિકાસ દર 7.2 ટકા હતો. ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ, મધ્ય પૂર્વના તણાવને કારણે પુરવઠાની તપાસમાં વિક્ષેપ, નિકાસ અને આયાતમાં ઘટાડો હોવા છતાં, ભારતનો આર્થિક વિકાસ 7 ટકાથી ઉપર રહેવાનો અંદાજ છે, જે એક મોટી બાબત છે.
