કેન્દ્ર સરકારે અંગ્રેજો દ્વારા બનાવેલા ભારતીય ફોજદારી કાયદાઓને સંપૂર્ણ રીતે બદલવા માટે એક બિલ રજૂ કર્યું છે. ભારતીય દંડ સંહિતા, ફોજદારી કાર્યવાહીની સંહિતા અને ભારતીય પુરાવા અધિનિયમને ભારતીય ન્યાયિક સંહિતા દ્વારા બદલવામાં આવશે.
કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે આજે લોકસભામાં ભારતીય દંડ સંહિતા, CrPC અને ભારતીય પુરાવા અધિનિયમને બદલવા માટે ત્રણ બિલ રજૂ કર્યા હતા. તે રજૂ કરતાં તેમણે કહ્યું કે આ ત્રણેય કાયદા અંગ્રેજોએ બનાવ્યા હતા. અમે તેને બદલી રહ્યા છીએ. તેને બદલીને નવા કાયદા લાવવામાં આવી રહ્યા છે. અમિત શાહ દ્વારા જાહેર કરાયેલા ત્રણ નવા કાયદાઓમાં ભારતીય ન્યાય સંહિતા, 2023, ભારતીય નાગરિક સંરક્ષણ સંહિતા, 2023 અને ભારતીય પુરાવા બિલ, 2023નો સમાવેશ થાય છે.
અમિત શાહે પોતાના સંબોધનમાં કહ્યું, “1860 થી 2023 સુધી, દેશની ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલી અંગ્રેજોના બનાવેલા કાયદા અનુસાર ચાલતી હતી. ત્રણ કાયદા બદલાશે અને દેશમાં ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલીમાં મોટો ફેરફાર થશે. “
ભારતીય ન્યાય સંહિતા, 2023: ગુનાઓ સંબંધિત જોગવાઈઓને એકીકૃત કરવા અને તેમાં સુધારો કરવા અને તેની સાથે જોડાયેલી અથવા આકસ્મિક બાબતો માટે. ભારતીય નાગરિક સંરક્ષણ સંહિતા, 2023: ફોજદારી પ્રક્રિયાને લગતા કાયદાને એકીકૃત કરવા અને તેમાં સુધારો કરવા અને તેની સાથે જોડાયેલી અથવા આકસ્મિક બાબતો માટે. ભારતીય પુરાવા વિધેયક, 2023: ન્યાયી સુનાવણી માટે પુરાવાના સામાન્ય નિયમો અને સિદ્ધાંતોને એકીકૃત કરવા અને પ્રદાન કરવા.
તપાસ મજબૂત થશે ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું, “કોઈપણ ગુના કે જેમાં 7 વર્ષથી વધુની સજા થઈ હોય, ફોરેન્સિક ટીમો ઘટના સ્થળે હોવી જોઈએ, જેથી ગુનાની તપાસ કરવામાં અનુકૂળતા રહે. પરંતુ નિષ્ણાતોએ આશંકા વ્યક્ત કરી છે કે દેશ આ માટે તૈયાર નથી, પરંતુ અમે 2027 સુધીમાં દેશની તમામ અદાલતોને કોમ્પ્યુટરાઇઝ કરવા માંગીએ છીએ. અમે ઝીરો-એફઆઈઆરને વિશેષ સ્થાન આપ્યું છે અને આઝાદીના 75 વર્ષ પછી આવું પહેલીવાર બન્યું છે. બળાત્કારના કેસમાં વીડિયો રેકોર્ડેડ સ્ટેટમેન્ટ ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું છે. સામુદાયિક સેવા પ્રથમ વખત રજૂ કરવામાં આવી રહી છે, તે બહુ પ્રાસંગિક નથી પરંતુ હવે તેને લાગુ કરવામાં આવશે.”
કાર્યવાહીમાં કોઈ વિલંબ થશે નહીં ગૃહ પ્રધાને વધુમાં જણાવ્યું હતું કે પોલીસ અધિકારીઓ પણ હવે તપાસમાં વિલંબ કરી શકશે નહીં, ઉમેર્યું, “અમે ખાતરી કરી છે કે 90 દિવસમાં ચાર્જશીટ દાખલ કરવામાં આવશે અને માત્ર કોર્ટ તેમને વધુ 90 દિવસ લંબાવી શકે છે, પરંતુ અંદર 180 દિવસની અંદર પોલીસ આ નવા કાયદા હેઠળ તપાસ કરવા માટે બંધાયેલી રહેશે. ન્યાયાધીશ પણ તેની સુનાવણીમાં વિલંબ કરી શકે નહીં અને કોઈપણ દોષિત માટે આદેશ આપી શકે.
મહિલાઓ સામેના ગુનાને સાંખી લેવામાં આવશે નહીં ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું, “આ બિલ હેઠળ આતંકવાદ, મોબ-લિંચિંગ અને મહિલાઓ વિરુદ્ધ અપરાધના મુદ્દાઓને સહન કરવામાં આવશે નહીં અને તેની સાથે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે અને આઈપીસી પરનું નવું બિલ રાજદ્રોહના ગુનાને સંપૂર્ણપણે રદ કરશે.” 20 વર્ષ ગેંગ રેપ માટે કેદની ખાતરી આપવામાં આવી છે અને 18 વર્ષથી ઓછી વયની મહિલા પર બળાત્કાર માટે મૃત્યુદંડની સજા નરેન્દ્ર મોદી સરકાર દ્વારા સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે.”
